Stanowisko Rady Krajowej Partii Zieloni w sprawie antysmogowego projektu rządu.

We wtorek 17 stycznia 2017 r., po wielu dniach unoszącego się nad Polską smogu, który corocznie zabija ponad 51 tysięcy Polek i Polaków, po silnej presji i pytaniach mediów, rząd Prawa i Sprawiedliwości ogłosił, że podejmie działania na rzecz czystego powietrza.

 Zapowiedzi, które zaprezentowano po Radzie Ministrów brzmią dumnie: nowe normy dotyczące kotłów do spalania węgla i jakości spalanego węgla, podłączenie do sieci ciepłowniczych, rozwój sieci pomiarowych i monitorujących czy zachęty podatkowe dla samochodów elektrycznych i hybrydowych. Rząd zapowiedział także ochronę wrażliwych grup społecznych przed „ubóstwem energetycznym”. Jest to pewien krok do przodu, na który wcześniej nie zdecydował się ostatni gabinet PO-PSL, ani wcześniejsze rządy. Ale czy jest to krok podyktowany rzeczywista troską o zdrowie obywateli i obywatelek ?

Szumnym zapowiedziom rządu przeczą jego dotychczasowe działania:

• zabicie energetyki odnawialnej poprzez wycofanie ustawy i poprawki prosumenckiej, pozwalającej gospodarstwom domowym, wspólnotom i firmom na produkowanie energii ze źródeł odnawialnych,  ze wsparciem tzw. taryf gwarantowanych; bycie jednocześnie producentem i konsumentem czystej energii, niezależnym od politycznie uwarunkowanych państwowych koncernów energetycznych
• zwiększenie wycinek w Puszczy Białowieskiej, będącej „płucami Polski” i wyrąbywanie w niej drzew na opał
• „ustawa antywiatrakowa” blokująca energetykę wiatrową , gdyż wykluczająca 99% powierzchni Polski z pozyskiwania energii wiatrowej
• nowelizacja ustawy o ochronie przyrody pozwalająca na masową i niekontrolowaną wycinkę drzew w miastach i gminach; drzew, które oczyszczają powietrze, stanowią nieliczne ostoje przyrody i są naturalnymi klimatyzatorami, szczególnie w kontekście zmian klimatycznych
• zablokowanie poprawy jakości powietrza poprzez wstrzymanie dotychczasowych sprawdzonych programów  prowadzonych przez NFOŚiGW programy KAWKA (wymiana pieców) oraz RYŚ (termomodernizacja), a także rozmontowanie zespołu kompetentnych ludzi nimi zarządzających
• blokowanie przez Ministra Środowiska zmiany norm alarmowania; Polska ma ponad trzykrotnie wyższą normę alarmowania (300 ug/m3 pyłu zawieszonego PM10) od Francji (80  ug/m3) – dzięki temu pociągnięciu resortu środowiska Polska, kraj najbardziej zanieczyszczony w Europie nie ma praktycznie  alarmów smogowych
• brak przeniesienia norm Światowej Organizacji Zdrowia ( WHO) do prawa polskiego, np. ważnej średniodobowej normy stężeń – głównego winowajcy zwiększonej śmiertelności ludzi – pyłu zawieszonego PM2.5 – 25 ug/m3
• brak działań Ministerstwa Zdrowia, a nawet mówienie o smogu jako „teoretycznym problemie” przez jego szefa

Oceniamy najnowsze zapowiedzi rządu Prawa i Sprawiedliwości jako koniunkturalne, podyktowane bardziej presją, „pistoletem smogowym”, a nie rzeczywistą troską o jakość polskiego powietrza i zdrowie obywateli i obywatelek.

Prawdziwe i przynoszące skutki działania walki ze smogiem powinny składać się z następujących punktów:

• powszechny państwowo-samorządowy program termorenowacji wszystkich budynków mieszkaniowych; dopiero do zmodernizowanych cieplnie budynków można dobierać niskoemisyjne lub odnawialne źródło energii; takie rozwiązanie jest trwałe i przynosi korzyść obywatelom i obywatelkom, państwu oraz ochronie klimatu
• rozwijanie poprzez unormowania prawne, dotacje i zachęty podatkowe odnawialnych źródeł energii oraz pomp ciepła, jako odpowiedzi na potrzebę produkowania czystej, rozproszonej energii niezależnej od monopolu politycznie zawłaszczonych koncernów energetycznych.
• transformacja energetyczna oraz stopniowe wygaszanie elektrowni węglowych przy zachowaniu odpowiednich warunków pracy dla obecnie zatrudnionej załogi
• natychmiastowe dostosowanie poziomów alarmowania o zagrożeniu smogowym do krajów europejskich. Obecnie Polska ma najwyższe progi alarmowania, większe kilkukrotnie od progów w innych krajach. Tylko odpowiednie monitorowanie zapewni możliwość rzeczywistej ochrony przed katastrofalnym wpływem zanieczyszczonego powietrza na zdrowie Polek i Polaków
• zaprzestanie wprowadzonej przez rząd PO-PSL praktyki współspalania, które nie ma nic wspólnego z ekologicznym sposobem pozyskiwania energii, a jest jedynie zakamuflowaną praktyką dotowania węglowych koncernów energetycznych
•  wprowadzenie nowych zapisów zwiększających ochronę drzew i zieleni w gminach w ustawie o ochronie przyrody i danie narzędzi samorządom do prowadzenia realnej polityki chroniącej zieleń miejską i wiejską
•  zakaz sprzedaży mułów węglowych, flotokoncentratów, zanieczyszczonych surowców energetycznych i innych odpadów węglowych dla odbiorców indywidualnych
•  wprowadzenie w życie strategii ograniczenia emisji na poziomie ogólnopolskim

Smog nie jest problemem teoretycznym, jak twierdzi minister zdrowia Konstanty Radziwiłł. Smog naprawdę zabija i generuje ogromne koszty dla budżetu państwa i koszty społeczne. Czas skończyć ze wspieraniem przemysłu węglowego, a zacząć inwestować w efektywność energetyczną oraz odnawialne źródła energii. Bez nich proponowane przez rząd rozwiązania będą rozwiązaniami tylko teoretycznymi. Czas na OZE!

Rada Krajowa Partii Zieloni